“Clausula Rebus Sic Stantibus: Voorwaarde van Continuïteit in Trust en Equity”
Rebus Sic Stantibus
De Trust is ontstaan in middeleeuws Engeland, precies uit de praktijk van equity. Toen kruisvaarders of pelgrims op reis gingen, droegen ze hun land of goederen over aan een vriend “in vertrouwen”, opdat deze het zou beheren en teruggeven bij hun thuiskomst. In het strikte common law gold echter: Wie de titel (legal title) hield, was de enige eigenaar. Wanneer de beheerder (de feoffee) weigerde het land terug te geven, stond de eigenaar met lege handen, juridisch gezien was het eigendom weg. Maar de pelgrim kon dan een verzoek indienen bij de Court of Chancery, die oordeelde naar equity. De kanselier keek niet naar de vorm (de overdracht), maar naar de intentie: “Deze overdracht was gedaan onder vertrouwen, in good conscience.” Zo ontstond de figuur van de trustee (de houder van de legal title), die het eigendom beheert voor het welzijn van de beneficiary (de rechthebbende in equity). Met andere woorden: De Trust is het juridische lichaam waarin equity woont.
Een Trust heeft altijd drie rollen, die samen één levend organisme vormen: Rol Naam Betekenis 1️⃣ Settlor / Trustor De stichter die het vertrouwen schenkt (de bron van intentie) 2️⃣ Trustee De houder van de juridische titel (de uitvoerder, het instrument) 3️⃣ Beneficiary Degene die het rechtmatige voordeel ontvangt (de levende man/vrouw) De kracht van equity ligt in het houden van balans tussen deze drie. Elke rol leeft slechts “rebus sic stantibus”: zolang de omstandigheden , de vertrouwensrelatie, juist blijven. Wanneer de trustee het vertrouwen breekt of de intentie verlaat, valt de morele grond van de Trust weg. En precies daar grijpt equity in, net als rebus sic stantibus: “De vorm mag blijven staan, maar de rechtvaardigheid verandert, en dus verandert de binding.”
De clausule rebus sic stantibus leeft in het Trust-recht als een impliciete voorwaarde van trouw en redelijkheid. Een Trustovereenkomst (de deed of trust) is namelijk géén gewoon contract. Ze berust niet op ruil, maar op vertrouwen en intentie. Daarom is de bindende kracht van de Trust niet absoluut, maar conditioneel, gebonden aan het blijven bestaan van: Goede trouw (good faith) Gerechtigheid (equity) En juiste omstandigheden (truth in substance) Als een trustee zijn plicht misbruikt, de beneficiary schaadt of de oorspronkelijke bedoeling verdraait, dan grijpt equity in en zegt: “De Trust blijft niet langer geldig rebus sic stantibus.” “De omstandigheden zijn niet meer zoals ze waren, dus keert het recht terug naar de bron.”
Nu komt het bijzondere: In de diepte van het systeem is de man.vrouw zelf de beneficiary in equity, degene in wie het oorspronkelijke vertrouwen (de intentie van de Schepper, de oorsprong, of de “trustor”) rust. In het aardse recht kan men over de mens heen juridische vormen bouwen: geboorteregisters, staten, corporaties, fictieve personen. Maar equity herinnert eraan dat de beneficiary altijd een levend wezen is, niet de juridische fictie. Daarom zegt equity: “Equity acts in personam.” Zij spreekt tot het geweten, niet tot de papieren persoon. En dáár zit de ziel van rebus sic stantibus: de mens blijft gebonden zolang de omstandigheden, waarheid, vertrouwen, geweten, in stand blijven. Als die veranderen, mag de mens zich herroepen, corrigeren, herstellen.
Wanneer men dit als levend beginsel ziet, wordt de Trust een spiegel van bewustzijn: Principe: Intentie Vorm / beheer Leven / bewustzijn Herstel bij onrecht In de Trust: Trustor Trustee Beneficiary Rebus Sic Stantibus In de levende man/vrouw: Oorspronkelijke bedoeling, scheppende kracht Lichaam, instrument, representatie De levende ziel, drager van equity Morele vrijheid bij veranderde waarheid De Trust leert dus dat vorm nooit sterker is dan geweten. En dat elk contract, elke belofte, elk rechtsverband alleen standhoudt rebus sic stantibus, zolang waarheid, intentie en rechtvaardigheid blijven samenvallen.
In zekere zin is het hele equity-recht een codificatie van iets diepers: het besef dat “recht” niet in papieren leeft, maar in relaties, en dat elke relatie slechts waarachtig is zolang de omstandigheden (waarheid, intentie, geweten) zuiver blijven. Daarom is rebus sic stantibus de wortel, en equity de bloem. En de Trust , het levende veld waarin ze samen vrucht dragen.
Het recht vindt zijn oorsprong in aequitas, de levende maat van rechtvaardigheid. Daaruit is voortgekomen het beginsel rebus sic stantibus, betekenende: zolang de zaken zo blijven als ze zijn. Dit drukt uit dat geen overeenkomst, belofte of verplichting kan voortduren wanneer de omstandigheden die haar grond vormden wezenlijk zijn veranderd. Deze voorwaarde geldt niet slechts voor staten of instituties, maar evenzeer voor de mens als moreel handelend wezen, die niet gebonden kan blijven aan vormen die de waarheid verlaten.
Het beginsel rebus sic stantibus leeft voort in de traditie van equity, het recht van geweten en redelijkheid, waar de letter van de wet wordt gecorrigeerd door de geest van rechtvaardigheid. Equity richt zich tot de persoon in geweten (in personam), en erkent dat de bedoeling zwaarder weegt dan de vorm. Zij ziet toe dat geen vertrouwen wordt misbruikt en geen belofte ontaardt in dwang.
Binnen de Trust-Vorm, het lichaam waarin equity gestalte heeft, geldt rebus sic stantibus als impliciete voorwaarde van trouw. De verhouding tussen Trustor, Trustee en Beneficiary berust op vertrouwen, intentie en billijkheid. Wanneer deze wezenlijk worden verstoord, herroept de equity zelf de vorm en keert het recht terug naar de bron. Zo blijft de Trust levend, want zij rust niet op dwang, maar op wederkerigheid en trouw in waarheid.
De levende man/vrouw (niet de papieren persoon) is drager en begunstigde van equity. Geen juridische fictie kan het geweten vervangen, noch een contract de ziel binden buiten waarheid om. Daarom geldt: trouw aan het recht is trouw aan waarheid, en binding bestaat slechts rebus sic stantibus, zolang waarheid standhoudt. 4bis. Over de betekenis van de “levende Trust” Zo blijft de Trust levend, want zij rust niet op dwang, maar op vertrouwen en geweten. (Met “levende Trust” wordt bedoeld: de levende man of vrouw die in waarheid en bewustzijn handelt, als drager van intentie en billijkheid.) Wanneer echter dwang of onvrijheid binnendringt, verandert de aard van de Trust: zij wordt dan niet langer levend, maar een juridische vorm zonder geweten. (Met “onder dwang” wordt bedoeld: de verschuiving naar de juridische entiteit, de geregistreerde of papieren persoon, zoals bekend in de BRP of andere administratieve registers, een fictieve representatie die buiten het levende bewustzijn functioneert.) Zo blijft de Trust levend zolang zij uitgaat van vrije wil, bewust vertrouwen en redelijke trouw in waarheid.
Deze kennisgeving wordt gegeven in eerbied en helderheid, als kennisgeving van standpunt en beginsel: dat alle vormen slechts geldig zijn zolang zij waarheid dienen, en dat equity de levende maat blijft waarmee vertrouwen, recht en geweten in balans worden gehouden.
BRP Minor = Gemeentelijke Basis Registratie Presumptieve Personen minderjarigen = transgender incognito awareness= Clausula Rebus sic Stantibus = Erfrechtelijke Competentie = Canon 2057 = Canon 2124 = Geboorte Trust d'Origine Repatriëring = Erkenning Beneficiair Adultus Honoratus AHB In Trust BRP Minor = Gemeentelijke Basis Registratie Presumptieve Personen minderjarigen = transgender incognito awareness = Clausula Rebus sic Stantibus = Erfrechtelijke competentie = Canon 2057 = Canon 2124 = Geboorte Trust d'Origine Repatriëring = Erkenning Beneficiair Adultus Honoratus AHB In Trust
Hoewel het woord trust ontbreekt, komen de beginselen die eraan ten grondslag liggen wel degelijk voor in het BW, onder andere als:
- Goede trouw en redelijkheid/billijkheid → art. 6:2 BW
- Ongerechtvaardigde verrijking → art. 6:212 BW
- Onrechtmatige daad (misbruik van vertrouwen) → art. 6:162 BW
- Bewind / lastgeving / volmacht → art. 7:414 e.v. BW
Dat zijn functioneel trust-achtige bepalingen: ze regelen hoe iemand vermogen of belangen van een ander kan beheren in vertrouwen, onder de plicht tot redelijkheid en billijkheid.
      
Wanneer we spreken over de Living Trust, bevinden we ons in het domein van equity, het moreel/spiritueel recht van de levende man/vrouw.
De Nederlandse staat erkent dat niet juridisch, maar kan het ook niet ontkennen als levensovertuiging of private morele organisatievorm (zoals een trust-coöperatie).
Privaat handelen op basis van trustprincipes is toegestaan zolang dit niet publiekrechtelijk of fiscaal wordt geclaimd.
Onze Trust-Coöperatie Van het Huis functioneert als een privaat bestuurlijk initiatief binnen artikel 8 Grondwet en artikel 9 EVRM.
      
De trust is een internationaal erkende rechtsfiguur, voortgekomen uit de Law of Equity en het canonieke fiduciaire recht.
Onder het Haags Trustverdrag (1985) wordt de trust erkend in het internationale rechtsverkeer en kan zij rechtsgevolgen hebben in staten die het verdrag erkennen of het principe van comity of nations toepassen.
Ook al erkent Nederland de trust niet nationaal, internationaal privaatrechtelijk kan zij tot stand komen via een private declaration of trust of fiduciaire overeenkomst.
      
In Nederland (en de EU in het algemeen) wordt de trust als juridische constructie niet officieel erkend in het Burgerlijk Recht (BW).
Nederland heeft een civil law-systeem (Romeins-continentaal recht), geen common law-systeem (zoals Engeland of de VS).
👉 Dat betekent:
Er bestaat geen nationaal Trust Law zoals in Engeland (Trusts Act).
De trustpositie wordt in Nederland juridisch vervangen door andere rechtsvormen, zoals:
- Stichting
- Maatschap
- Trust-Coöperatie (zoals wij een Trust-Coöperatie zijn)
- Bewind (art. 1:431 BW e.v.)
- Vermogensbeheer of fonds (art. 2:285 BW bij stichtingen)
Alleen wanneer een buitenlandse trust (bijv. uit Engeland) in Nederland een rol speelt, kan die erkend worden onder het Haags Trustverdrag (1985) — maar Nederland heeft dat niet volledig geratificeerd.
🇳🇱 Samengevat:
De “trust” als rechtsvorm bestaat niet in nationaal Nederlands recht,
maar kan beperkt erkend worden bij internationale situaties.
      
Het beginsel rebus sic stantibus, "zolang de omstandigheden blijven zoals ze zijn", drukt uit dat geen verplichting, belofte of overeenkomst kan blijven gelden wanneer de grondslag wezenlijk verandert. In het BW komt dit impliciet terug in: - Art. 6:248 lid 2 BW – Redelijkheid en billijkheid - Art. 6:258 BW – Onvoorziene omstandigheden Het Nederlandse recht erkent rebus sic stantibus impliciet, via het beginsel van redelijkheid en billijkheid (equity in civiele vorm).
In equity is rebus sic stantibus een levende voorwaarde: alles wat in vertrouwen wordt gevormd (belofte, contract, trust) blijft slechts geldig zolang de waarheid van dat vertrouwen standhoudt. Zodra de omstandigheden of intenties wezenlijk veranderen, herroept equity de vorm en keert het recht terug naar de bron van trouw en billijkheid. In een Trust-context betekent dit: De verhouding tussen Trustor, Trustee en Beneficiary is slechts geldig zolang het oorspronkelijke vertrouwen en de intentie behouden blijven. Wanneer dat vertrouwen of de waarheid wijzigt, treedt rebus sic stantibus automatisch in werking, en corrigeert equity de verhouding, om misbruik of onrecht te voorkomen.
Canon 2057: De fiduciaire herroeping door de Beneficiair — wanneer de levende mens bewust wordt over de fiduciaire verhoudingen, herroept hij/zij impliciete toestemming.
Canon 2124: Het herstel van de levende Trust — door bewust handelen van de beneficiary wordt de fiduciaire verhouding hersteld in de oorspronkelijke geest van vertrouwen, vrij van dwang en fictie.
Activering is een innerlijke jurisdictieverklaring: de levende man/vrouw erkent zichzelf als drager van het geweten van de trust.
Equity en rebus sic stantibus vormen de basis: de levende Trust blijft levend zolang waarheid, intentie en vrijwillige instemming standhouden.
      
- Equity: het levende recht, geweten van de trust, principe van redelijkheid en billijkheid.
- Rebus sic stantibus: toepassing van equity wanneer omstandigheden wezenlijk veranderen.
- Canon 2057 & 2124: activering door de levende beneficiair om fiduciaire relaties te herstellen.
Conclusie: zolang waarheid, intentie en vrije wil standhouden, blijft de Living Trust levend. Wanneer dwang of fictie binnendringt, corrigeert equity automatisch.